Niezbędny element wyposażenia piechura, służący do przechowywania podstawowych przedmiotów – krzesiwa, miarki do prochu, pakuł, przybitek oraz odmierzonych ładunków prochowych. Najczęściej wykonywana z lnu, rzadziej z wełny lub skóry. Ładunki przybierały formę krótkich rurek wypełnionych odmierzoną porcją prochu. Alternatywą dla torby była ładownica, bardziej praktyczna, ale rzadziej spotykana wśród hajduków.
Źródła ikonograficzne, takie jak rolka sztokholmska (1605 r.), ukazują piechotę z przewieszonymi przez ramię pasami materiału, które mogą być interpretowane jako torby.
Egzemplarze muzealne: torba skórzana z Muzeum Bitwy pod Beresteczkiem (1651 r.).
Pojemnik na proch strzelniczy, używany do zasypywania panewki broni palnej. W większych wariantach mogła również służyć do wsypywania prochu bezpośrednio do lufy w sytuacji braku przygotowanych ładunków. Prochownice noszono na pasku lub sznurze przewieszonym przez ramię.
Na tablicy gołuchowskiej (ok. 1620 r.) przedstawiono hajduka z przedmiotem przypominającym skórzany worek zakończony rurką, co może wskazywać na pulwersak lub prostą prochownicę. Wzorcem mogły być także prochownice myśliwskie, proste w formie, często drewniane i zamykane metalową sprężyną.
Egzemplarze muzealne: prochownica z Military History Institute in Prague; prochownica myśliwska z XVI w. – Muzeum Wojska Polskiego, Warszawa.
Mieszek przeznaczony do przenoszenia kul ołowianych. Mocowany do pasa, zapewniał szybki dostęp do amunicji. Wspomina o nim Błażej Lipowski w dziele „Piechotne Ćwiczenia albo Wojenność Piesza”, przywołując komendę „Kul sześć w gębę włożyć”, która dotyczyła przygotowania kul do szybkiego ładowania.
Źródło ikonograficzne: tablica gołuchowska (ok. 1620 r.).
System troków służących do mocowania pochwy broni białej (najczęściej szabli) do pasa głównego. Umożliwiały stabilne noszenie broni oraz szybkie jej odpięcie. Ubożsi hajducy często używali prostych rzemieni lub sznurów, jednak najpraktyczniejsze były rapcie skórzane.
Źródło ikonograficzne: Heindenraich, Album amicorum (1601–1612 r.).
Naczynie przeznaczone do spożywania napojów, w tym przede wszystkim piwa. W XVII wieku używano kufli wykonanych z drewna, ceramiki oraz cyny. Były one popularnym elementem wyposażenia obozowego.
Źródło ikonograficzne: „Martwa natura z naczyniami kuchennymi” Martin Dichtl, XVII w.
Służył do picia wody i napojów alkoholowych. W XVII w. powszechnie używano kubków cynowych oraz ceramicznych, zarówno prostych glinianych, jak i bardziej ozdobnych majolikowych.
Źródło ikonograficzne: Willem Claesz Heda, Martwa natura, 1613 r.
Podstawowe naczynie do spożywania posiłków. Najczęściej wykonywane z drewna lub gliny, osoby zamożniejsze używały ceramiki i cyny. Drewniane naczynia powstawały zarówno w technice dłubania, jak i na prymitywnych tokarkach.
Egzemplarze muzealne: drewniane talerze XVII w. – Muzeum w Ostródzie.
Najczęściej wykonywana z drewna, używana do spożywania posiłków. Łyżki cynowe były rzadziej spotykane, zwykle wśród bogatszych warstw lub kadry dowódczej. Przechowywano je w torbie, kaletce lub zatknięte za pas.
Źródło ikonograficzne: Georg Flegel, „Szafka z różnymi przedmiotami i owocami”, 1610 r.
Egzemplarze muzealne: drewniane łyżki – Muzeum Bitwy pod Beresteczkiem (1651 r.).
Uniwersalne narzędzie służące do przygotowywania posiłków oraz prac obozowych. Oprawy noży hajduckich były zazwyczaj drewniane lub kościane. Egzemplarze zdobione – ze srebrnymi czy złotymi okuciami – należały do zamożniejszych wojowników.
Źródło ikonograficzne: Floris Claesz van Dijck, Martwa natura, 1613 r.
Ładownica (skórzana) – mniejsza torba do przenoszenia ładunków prochowych.
Kaletka (skórzana) – większa od kapciucha, umożliwiała przechowywanie kul oraz drobnych przedmiotów.
Krzesiwo stalowe – niezbędne do rozpalania ognia.
Bukłak (skórzany) – do przenoszenia napojów.
Osełka – do ostrzenia noża i innych narzędzi.
Kości do gry – popularna rozrywka w obozach wojskowych.
Sakiewka – na monety i drobne kosztowności.
Żabka/kółko na siekierę – uchwyt do mocowania toporka przy pasie.
Źródła ikonograficzne: Dekoracja stiukowa z kościoła w Tarłowie (ok. 1640 r.), Stefano della Bella (1610–1667).
