Szabla – broń o wyjątkowej historii, będąca symbolem polskiej tradycji wojskowej i kunsztu fechtunku – cechuje się niezwykłą dynamiką i elegancją. W rękach sprawnego szermierza staje się narzędziem błyskawicznego ataku i subtelnej, precyzyjnej obrony. W odróżnieniu od miecza długiego, walka szablą jeszcze bardziej opiera się na pracy nóg oraz ruchu nadgarstka, szybkości i wyczuciu rytmu.
Aby rozpocząć naukę, należy najpierw poznać podstawowe zasłony oraz cięcia, które tworzą fundamenty stylu szabli.
Wszystkie pozycje, zasłony i postawy opisane w materiałach dotyczą wersji dla osób praworęcznych (czyli z prawą ręką bliżej ostrza).
Jeśli jesteś leworęczny/-a i prowadzisz broń lewą ręką – wszystkie układy będą dla Ciebie ich lustrzanym odbiciem.
W szermierce szablą zasłony wykonuje się łukowym ruchem klingi, najczęściej przeciwnym do kierunku ataku. Są one dynamiczne i mają za zadanie nie tyle zatrzymać cios, co „odprowadzić” go na bok, otwierając drogę do kontrataku.
Zasłona wysoka („na głowę”) – klinga uniesiona nad głową w osi ciała lub nieco na ukos, blokuje szybkie cięcia z góry. Z tej pozycji można płynnie przejść do własnego cięcia pionowego lub ukośnego.
Zasłona boczna prawa/lewa – ostrze ustawione z boku po stronie naszej dominującej dłoni. Chroni cały tułów i głowę przed cięciem poziomym lub ukośnym przeciwnika. W razie potrzeby umożliwa szybkie przejście w ochronę drugiej strony ciała.
Zasłona dolna („na nogi”) – klinga opuszczona pod kątem w stronę atakowanej nogi, blokująca cięcia w dolne partie ciała. W wielu sytuacjach zamiast zasłony preferuje się jednak zejście z linii ataku: cofnięcie nogi, odskok lub przekrok, co pozwala utrzymać ostrze wysoko i gotowe do kontrataku.
Zasłona prowokująca – ostrze wyciągnięte wysoko i prosto to pozornie słaba, niechroniona pozycja, która ma za zadanie sprowokować przeciwnika do pochopnego ataku. Szermierz świadomie wystawia się na cios, planując natychmiastową kontrę z nadgarstka lub barku.
W szermierce szablą obrona jest nierozerwalnie połączona z atakiem – każda zasłona powinna naturalnie przechodzić w własną akcję ofensywną.
Cięcia szablą opierają się na ciągłych, łukowych ruchach klingi, które wynikają z naturalnej krzywizny ostrza. Choć z pozoru proste, wymagają precyzyjnej pracy nadgarstka, płynności i kontroli.
Cięcie poziome z prawej strony na lewą
Cięcie prowadzone poziomo, na wysokości głowy, szyi lub torsu przeciwnika. Dynamiczne, szybkie uderzenie wykorzystujące naturalny łuk klingi.
Cięcie ukośne z prawego ramienia do lewego biodra
Najbardziej naturalne i najczęstsze cięcie, wykonywane ruchem nadgarstka i barku.
Cięcie ukośne z biodra w górę
Rzadziej stosowane, ale niezwykle użyteczne przy kontratakach i zaskakiwaniu przeciwnika.
Cięcie pionowe z góry na dół
Cięcie prowadzone prosto z góry na dół, najczęściej wymierzone centralnie w głowę lub gardę przeciwnika. Może służyć zarówno do ataku, jak i przełamania obrony.
Każde z tych cięć może pełnić podwójną rolę – być jednocześnie atakiem oraz obroną. Dzięki odpowiedniemu prowadzeniu ostrza cięcie nie tylko zadaje cios, ale również odbija klingę przeciwnika.
Nigdy nie zatrzymuj ręki po cięciu – każde cięcie powinno płynnie przechodzić w zasłone lub kolejny atak tworząc naturalny rytm walki.
Ćwicz postawę i pracę nóg – w szabli ruch stóp jest równie ważny, co ruch klingi.
Wzrok zawsze na przeciwniku, ciężar ciała rozłożony lekko na przedniej nodze, gotowość do ruchu w każdą stronę.
Pamiętaj – szabla to broń ruchu. Naucz się ją prowadzić, nie forsować – a ona odwdzięczy się szybkością, kontrolą i pięknem walki.
